A long walk to freedom begint met de de geboorte van een dorpsjongen in de Transkei. Hij hoed koeien voor zijn vader in het open veld, drink melk zo van de uier en speelt het liefst uren met zijn vriendjes de rivier. Dat dit verhaal uiteindelijk leid tot een levenslange ‘struggle’ voor vrijheid is vele bekend. De weg die hij hiervoor af heeft moeten leggen beschrijft hij in dit boek heel precies en met veel humor. Juist deze dosis humor heeft me ertoe gezet het, dik 700 pagina’s tellende boekwerk, te doorgronden. Het eindigde dat ik zat te huilen om 7.30uur ’s ochtends in de trein naar mijn werk. Dat hij na 6 jaar gerechtshof, 3 jaar ondergronds leven, 27 jaar in gevangenschap en een leven lang discriminatie eindelijk als een persoon met vrijheid van meningsuiting de gevangenispoort kan verlaten voelt als of er een grotere macht aan ten grondslag ligt. Toch zijn het juist woorden als menselijkheid en compassie die mij na het lezen van het boek bijblijven. De menselijkheid, compassie en zijn grote kennis van communicatie zijn zeer belangrijk geweest voor het laten slagen van de ontmanteling van Apartheid in Zuid-Afrika en een inspiratie voor de rest van de wereld.